Cha mẹ nên cho con học trường công, tư hay trường quốc tế?

Môi trường học tập ban đầu là một trong những yếu tố then chốt quyết định sự thành công của trẻ sau này. Do vậy, việc lựa chọn cho trẻ học tập tại trường công hay trường quốc tế hẳn là một cân nhắc không dễ dàng đối với nhiều bậc phụ huynh. Vậy điểm khác biệt giữa trường công và trường quốc tế là gì? Cha mẹ nên cho con học trường công, tư hay trường quốc tế? Mời quý phụ huynh cùng Kids Uni giải đáp những thắc mắc này qua bài viết sau đây.

Tham khảo: Bàn học thông minh, ghế chống gù dành cho trẻ

Trường công lập, tư thục hay quốc tế là gì?

Trường công lập

 Trường công lập chính là một loại trường học mà trường học này trực thuộc của Nhà nước Trung ương hoặc địa phương. Trường công lập chính là hình thức trường học được xây dựng và thành lập đều được dựa vào những dự án đầu tư kinh tế của Nhà nước, Trung ương hoặc Địa phương.

Ảnh trường công lập THPT Chuyên Hà Nội -  Amsterdam

Chính vì vậy mà trường công lập thường sẽ hoạt động (cụ thể là các khoản kinh phí, đất đai, nhà cửa, cơ sở vật chất, trang thiết bị, dụng cụ hỗ trợ học tập ở trường học…) chủ yếu bằng nguồn tài chính công hoặc những khoản đóng góp phi vụ lợi.

Trường Tư Thục

Trường dân lập hay tư thục được hiểu cơ bản chính là trường học được thành lập và điều hành do các chủ thể là các cá nhân, tổ chức trong nước. Trường dân lập hay tư thục đều đã được phép thành lập và tự đầu tư, trường dân lập hoạt động độc lập và trường học này sẽ không cần phải phụ thuộc vào sự quản lý của chính quyền hay cơ quan địa phương.

Các hoạt động chủ yếu trường dân lập hay tư thục trên thực tế thì sẽ đều được dựa trên sự đóng góp trực tiếp của các chủ thể là những đối tượng học sinh, sinh viên về kinh tế hoặc có các nhà đầu tư đầu tư hay tặng nhà trường.

Ảnh trường tư thục Marie Curie Hà Nội

Tuy nhiên thì ta cũng nhận thấy rằng, các trường dân lập hay các tư thục hay các trường tư nhân cũng đều là một cơ sở giáo dục phụ thuộc vào hệ thống chung của giáo dục của cả quốc gia. Và, cũng chính bởi vì nguyên nhân đó mà những hoạt động về hoạt động tuyển sinh hay giáo dục đào tạo của các trường dân lập hay các tư thục hay các trường tư nhân thì sẽ cần phải đều phải dựa vào quy định của Bộ giáo dục và đào tạo. Bên cạnh đó thì bằng cấp của trường dân lập hay tư thục cũng có giá trị tương đương với trường công lập.

Trường Quốc Tế

Trường quốc tế là trường có 100% vốn đầu tư nước ngoài, được giảng dạy và áp dụng chương trình hoàn toàn bằng tiếng Anh, chuẩn quốc tế. Lộ trình học của trường quốc tế sẽ có điều chỉnh để phù hợp với nước sở tại. Ở Việt Nam, chương trình học của các trường quốc tế sẽ hoàn toàn bằng tiếng Anh. Giáo trình giảng dạy 100% tiếng Anh. Phương pháp giảng dạy chuẩn quốc tế, được áp dụng ở nhiều nước phát triển. Tiếng Việt có thể xếp thành môn học riêng.

Ảnh trường Quốc Tế đa cấp Anh Việt Hoàng Gia

Nếu như khoảng thời gian khoảng 10 năm về trước, cái nhìn về trường tư thục và trường quốc tế có phần hẹn hẹp và dè chừng hơn. Việc lựa chọn cho con học các trường công lập là yếu tố hàng đầu thì những năm gần đây, góc nhìn của phụ huynh cũng mới mẻ và tích cực hơn rất nhiều. Các cha mẹ đều xem xét những vấn đề ưu và điểm của các trường và đặt mục tiêu tương lai của con lên trên hết. Do vậy những trường học tư thục hay quốc tế cũng phát triển mạnh mẽ, là sự lựa chọn của rất nhiều phụ huynh học sinh.

So sánh ưu và nhược điểm của trường công, trường tư và trường quốc tế

Trường công lập

Ưu điểm: Hầu hết đều là những ngôi trường có truyền thống lịch sử nhiều năm, nền tảng giáo dục tốt. Các thầy cô giáo đa phần đều là những thầy cô có kinh nghiệm lâu năm, chuyên môn sư phạm vững vàng. Tại nhiều ngôi trường công lập sáng giá, thành tích học tập của học sinh vô cùng tốt và đồng đều.

Học phí thấp, chỉ khoảng 200.000 - 300.000đồng/tháng theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ngoài ra các khoản phụ phí không nhiều, tiền học thêm,… cũng ít hơn và còn tùy vào trường, tùy vùng miền, tùy hoàn cảnh.

Mức học phí phù hợp với hầu hết gia đình Việt Nam

Chương trình giáo dục chuẩn và truyền thống

Đội ngũ giáo viên có kinh nghiệm giáo dục nhiều năm

Giúp học sinh rèn luyện tính kỹ luật, nề nếp

Nhược điểm: Các trường công là chương trình học nhồi nhét và cứng nhắc, học thêm gần như không thể tránh, học chủ yếu để thi, nên học sinh học học nặng lý thuyết mà thiếu việc thực hành, thiếu các kĩ năng mềm cần thiết.

Không gian sáng tạo và vui chơi hạn chế, đa phần các em học sinh chỉ cắp sách đi học và về nhà, ít các chương trình các hoạt động vui chơi giải trí cho học sinh.

Học phí thấp đi cùng với cơ sở vật chất không được đầu tư hiện đại. Trường điểm, trường chọn khiến các em bị đè nặng với chữ “thành tích”, “uy tín trường”. Nhưng có lẽ, yếu điểm lớn nhất, chính là phương pháp giáo dục. Chương trình chuẩn của giáo dục với phương pháp dạy và học truyền thống, tập trung lý thuyết nhiều hơn thực hành khiến học sinh phải nhồi nhét “kiến thức”, các em phải chịu áp lực học tập ngay từ bậc tiểu học.

Ngoài một số trường nằm TOP đầu được chú trọng thì cơ sở vật chất của nhiều trường công và chất lượng giáo viên còn hạn chế. 

Sự khác biệt về xét tuyển đầu vào giữa trường công lập và dân lập:

Các trường công lập thường xét tuyển thường thì sẽ khá khắt khe qua các kỳ thi theo đúng như các quy định của Bộ giáo dục và đào tạo. Thêm vào đó, điểm chuẩn đầu vào của trường công lập so với các trường khác cũng khá cao và phải đáp ứng những tiêu chí nhất định

Trường tư thục

Ưu điểm: Cơ sở vật chất, trang thiết bị tốt, hiện đại hơn, chương trình ứng dụng thực tiễn cao hơn, điều kiện học tập tốt hơn, được tiếp xúc với chất lượng giáo dục cao.

Mời các giáo viên nước ngoài, liên kết với các trường đại học nước ngoài để giúp học sinh nâng cao trình độ ngoại ngữ và tiếp cận với nền giáo dục quốc tế.

Chương trình học đa dạng, chú trọng nhiều về thực tiễn

Có thể giảng dạy theo chương trình riêng, không bắt buộc phải áp dụng theo chương trình của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo

Tiêu chuẩn điểm thi đầu vào thường thấp hơn các trường công lập 

Chương trình đào tạo bao gồm cả những hoạt động ngoại khóa, năng khiếu, giải trí,… Giúp học sinh, sinh viên được phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần.

Có thêm thư viện lớn, nhiều đầu sách, bể bơi, nhà thi đấu, câu lạc bộ,…

Đào tạo học sinh luôn cả những kỹ năng sống, kỹ năng mềm.

Đội ngũ giáo viên, giảng viên trẻ trung, năng động. Thường có những phương pháp dạy học mới lạ, thu hút, tạo hứng thú nhiều cho học sinh, sinh viên.

Lớp học giới hạn, thường chỉ có 30-35 em học sinh mỗi lớp.

Chương trình học thường là song ngữ. Giảng dạy luôn ngoại ngữ để học sinh, sinh viên có thể phát triển tốt hơn về sau.

Một số trường còn cho học sinh liên thông trực tiếp trong các cấp học.

Có hệ thống đào tạo bình thường, nội trú và cả bán trú.

Nhược điểm:

Học phí thường rất cao, do không được Nhà nước hỗ trợ về kinh phí.

Thời gian học nhiều, lịch học dày đặc do đào tạo học sinh toàn bộ những kiến thức và kỹ năng cần thiết.

Thường chỉ có hệ thống đào tạo và chi nhánh ở các tỉnh thành lớn. Các trường tư thường ít xây dựng ở những địa bàn, tỉnh thành nhỏ.

Nhiều học sinh tại lớp chọn học khá đuối nếu và nản không theo được vì áp lực cạnh tranh cao.

Trường quốc tế

Ưu điểm : Phương pháp giáo dục có tính ứng dụng thực tế, luôn chú trọng đến phát triển nhân cách toàn diện, các em không chỉ học các môn văn hóa mà còn rèn luyện những kỹ năng cần thiết trong giao tiếp, ứng xử như làm việc nhóm, thuyết trình… Điểm khác biệt này đem đến kết quả tốt đẹp: trẻ em theo học chương trình nước ngoài thường rất lanh lợi, tư duy nhanh nhẹn khi trả lời các câu hỏi và bản lĩnh phát biểu trước đám đông.

Nền tảng ngoại ngữ tốt, bằng cấp được công nhận toàn cầu, tạo điều kiện để học tập ở các trường đại học danh tiếng thế giới, đặc biệt tại Mỹ và Châu Âu. Ngoài ra các trường quốc tế còn thường xuyên tổ chức các chương trình tư vấn du học miễn phí, cơ hội thực tập hưởng lương, định cư, lập nghiệp lâu dài ở nước ngoài…

Khác với các lớp học truyền thống, ở trường quốc tế không có tình trạng đọc – chép, áp đặt kiến thức khiến các em phải làm bài tập về nhà. Tại các trường này, học sinh được cùng bạn bè vui chơi và hoạt động liên tục theo một mục đích rất rõ ràng. Từ đó học cách khám phá và hiểu sâu sắc các bài học từ hoạt động mà mình trải nghiệm. Đặc biệt, đối với học sinh ở trường mầm non và trường tiểu học quốc tế, các em được tạo điều kiện tốt nhất để tự tìm tòi, khám phá và phát triển năng lực của bản thân ngay từ khi còn bé.

Ngoài chương trình học chính khóa, các em học sinh còn được tận hưởng nhiều chương trình hấp dẫn như chương trình hè, du học hè cùng các câu lạc bộ năng khiếu như Âm nhạc, Mỹ thuật, Handmade, Dance Sport, Cờ Vua… và các chuyến đi dã ngoại mỗi tháng để các em rèn luyện thể lực, phát triển sở trường cùng các kỹ năng sống. Với thời khóa biểu học tập và sinh hoạt khoa học, học sinh trường quốc tế không cảm thấy áp lực, căng thẳng mà ngược lại rất thoải mái, luôn trong tâm thế “học mà chơi, chơi mà học”, tăng khả năng tiếp thu và ghi nhớ kiến thức.

Học sinh được chú trọng phát triển cả về tinh thần và thể chất trong một không gian đầy đủ tiện nghi và các trang thiết bị hiện đại đạt chuẩn. Hệ thống các phòng học, phòng chức năng, sân chơi, thư viện, phòng thí nghiệm, nhà ăn… được đầu tư khang trang hiện đại. Sĩ số học sinh trong mỗi lớp chỉ khoảng 20 em, dưới sự quản lý trực tiếp của giáo viên chủ nhiệm và trợ giảng, đảm bảo học sinh luôn được quan tâm và chăm sóc chu đáo..

Các chương trình đào tạo nước ngoài thường đến từ các quốc gia có nền giáo dục mang tính quốc tế rất cao như Mỹ, Anh, Pháp, Úc, Canada…và chỉ được triển khai tại Việt Nam khi có được giấy phép của các cơ quan chính phủ nên phụ huynh hoàn toàn có thể an tâm về chất lượng để con theo học.

Nhược điểm:

Tuy không có áp lực học ganh đua, học sinh lại có áp lực khó hơn là vượt lên chính mình và phải tự ý thức vì thầy cô không giục giã nhắc nhở.

Học phí quá cao, phù hợp với gia đình nào có kinh tế ổn định

 Đa phần học phí của các trường quốc tế tại Hà Nội thường lớn từ 300-700 triệu đồng/năm tùy cấp lớp và tùy trường, chưa kể tiền ăn và đưa đón.

Khi học tại các trường quốc tế, học sinh chỉ có một con đường: theo học hết phổ thông rồi du học, rất khó chuyển trường giữa chừng, rất khó thi tốt nghiệp phổ thông để vào ĐH ở VN do chương trình đào tạo và thi cử khác nhau. Và do môi trường học dùng tiếng nước ngoài hoàn toàn, trẻ có thể không rành tiếng Việt. 

Ảnh trường quốc tế Olympia Schools

Nên cho con học trường công, tư hay trường quốc tế ?

Với những phân tích của KidsUni ở trên, chắc hẳn phần nào các quý phụ huynh đã có lựa chọn cho riêng mình. Tuỳ vào hoàn cảnh gia đình và định hướng cho con của mỗi gia đình mà bạn có thể chọn trường phù hợp nhất cho con.

Nếu học trường công, học phí sẽ khá rẻ so với trường tư hay trường quốc tế. Tuy nhiên không phải vì vậy mà chất lượng giảng dạy không tốt. Giáo viên ở các trường công lập sẽ có nhiều kinh nghiệm hơn.

Đặc biệt, khi cho trẻ tiếp xúc với môi trường ở trường công lập các bạn nhỏ sẽ hoà đồng và giảm thiểu phân biệt giàu nghèo vì mặt bằng chung mọi người như nhau. Đây cũng là một cách luyện tập tính tiết kiệm cho con ngay từ khi còn nhỏ.

Tuy nhiên ở môi trường này về cơ sở vật chất sẽ không thể đáp ứng tốt và hoàn hảo như trường Tư Thục hoặc Quốc Tế vì điều kiện không cho phép. Điều này cũng tạo nên một số hạn chế trong việc học hành và thực tập của các bạn trường công.

Ngoài ra vì điều kiện kinh tế còn nhiều mặt hạn hẹp nên các trường công lập cũng không thể mời các giáo viên nước ngoài về giao lưu, dạy học thường xuyên nên kĩ năng Tiếng Anh của các bé thường sẽ không tốt bằng các bạn trường Tư hoặc Quốc Tế

Theo thống kê, học sinh ở trường công lập có tỷ lệ áp lực học rất cao so với trường Tư hoặc Quốc tế. Hằng năm có khá nhiều trường hợp tự tử đau buồn diễn ra vì áp lực học mà hầu hết các vụ đều xuất phát từ học sinh trường công lập.

Đối với trường Tư thục 

Trường tư tồn tại nhờ học phí, vì thế xu hướng chung là học sinh/phụ huynh được coi như khách hàng, nhà trường là bên cung ứng dịch vụ giáo dục. 

Cũng như mọi thị trường khác, trường tư bao gồm một dải rộng về học phí, về điều kiện giáo dục/học tập, về chất lượng giáo viên nhằm đáp ứng những nhu cầu đa dạng và khả năng chi trả đa dạng của người học.

Cơ sở vật chất, trang thiết bị tốt, hiện đại hơn, chương trình ứng dụng thực tiễn cao hơn, điều kiện học tập tốt hơn, được tiếp xúc với chất lượng giáo dục cao gúp trẻ khơi nguồn học tập, thoả sức sáng tạo

Mời các giáo viên nước ngoài, liên kết với các trường đại học nước ngoài để giúp học sinh nâng cao trình độ ngoại ngữ và tiếp cận với nền giáo dục quốc tế giúp các bé dễ tiếp thu học tập những tinh tuý của các nền Giáo Dục tân tiến trên Thế Giới ngay từ khi còn nhỏ

Chương trình học đa dạng, chú trọng nhiều về thực tiễn chứ không chỉ là dạy lí thuyết suông

Chương trình đào tạo bao gồm cả những hoạt động ngoại khóa, năng khiếu, giải trí,… Giúp học sinh, sinh viên được phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần.…

Đào tạo học sinh luôn cả những kỹ năng sống, kỹ năng mềm.

Tuy nhiên mặt trái là các trường dân lập hay quốc tế thì thường sẽ đều có mức học phí khá cao nên điều này hiện cũng đang trở thành rào cản khá lớn với các bậc cha mẹ khi phải quyết định chọn trường cho con trẻ.

 Ở trường tư, nhiều thầy cô giáo có xu hướng quá nhẹ nhàng và bao bọc các con, sợ bố mẹ phật lòng dẫn đến chưa quá nghiêm khắc với con trẻ.

Học phí khá cao bao gồm thêm nhiều khoản phụ thu như: Bán trú, Đưa đón học sinh, Lễ hội do trường tổ chức v..v

Đối với trường Quốc Tế

Học phí lên đến hơn cả 100 triệu / năm - thứ làm các phụ huynh e ngại nhất khi đắn đo có nên cho con học ở đây.

Tuy là học phí rất "Đắt" nhưng chất lượng và dịch vụ ở môi trường này cực kì tốt. Đặc biệt, khi học ở đây các bạn học sinh sẽ được học tập và giao tiếp thường xuyên với người nước ngoài, điều này giúp các bạn tăng phản xạ về ngôn ngữ, cải thiện Tiếng Anh của mình.

Hơn nữa, chương trình học tập ở trường Quốc Tế không nặng như trường công lập. Hơn nữa các tiết học ngoại khoá nhiều hơn trên sách vở giúp các bạn có những kiến thức và trải nghiệm thực tế. Chính điều này giúp các bé có thêm các kĩ năng mềm để phòng thân.

Ngoài ra, giáo viên ở các trường quốc tế thường trẻ và rất năng động nên sẽ gần gũi và chia sẻ với học sinh tốt hơn.

Trẻ thường vui vẻ, tự tin, được học dưới nhiều hình thức đa dạng. Tỉ lệ học sinh ở các trường này thi đậu vào các trường top ở nước ngoài cũng khá cao. 

Tuy nhiên, khi đã vào những trường này, học sinh chỉ có một con đường: theo học hết phổ thông rồi du học, rất khó chuyển trường giữa chừng, rất khó thi tốt nghiệp phổ thông để vào ĐH ở VN do chương trình đào tạo và thi cử khác nhau. Và do môi trường học dùng tiếng nước ngoài hoàn toàn, trẻ có thể không rành tiếng Việt. 

Bên cạnh đó, điều đáng lo ngại của phụ huynh khi cho con học trường quốc tế là các học sinh ở đây hầu hết đều có gia đình khá giả nên các chi tiêu cũng thoải mái hơn.

Điều này khiến các bạn dễ bị "Đua đòi để bằng bạn bằng bè" hoặc sẽ khiến cho các bạn có hoàn cảnh khó khăn hơn một chút cảm thấy thiệt thòi, tủi thân và khó để hoà nhập

Quan trọng nhất trước khi lựa chọn trường cho con bạn cần "thăm dò" xem con mình thích môi trường nào. Học trường nào không quan trọng bằng việc con bạn phải thực sự thích và hoà đồng với môi trường đó. Có như vậy, trẻ mới thực sự phát triển toàn diện và đem lại môi trường học tập tốt nhất cho con.

Bài viết trên là vài nét về sự khác biệt và ưu nhược điểm của các loại trường học phổ biến hiện nay. Không có lựa chọn nào đúng cho tất cả mọi người, vì thế phải tùy vào hoàn cảnh, khả năng kinh tế và mục tiêu của mỗi gia đình để lựa chọn. Chúc các bậc phụ huynh và các con sẽ có một môi trường giáo dục phù hợp để phát triển một cách tốt nhất.